Άγιος Ιούδας Θαδδαίος: Ο Θαδδαίος, γνωστός και ως Ιούδας Θαδδαίος, Λεββαίος, ή και ως Ιούδας του Ιακώβου, ήταν ένας από τους Δώδεκα Αποστόλους του Ιησού Χριστού και άγιος της Ορθόδοξης και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Άγιος Ιούδας Θαδδαίος: Ποιος είναι ο Άγιος που γιορτάζει αύριο 19 Ιουνίου
Ταυτίζεται κάποτε, ιδίως στη Δύση, με τον Ιούδα τον αδελφόθεο, αλλά διακρίνεται απολύτως από τον Ιούδα Ισκαριώτη, τον Απόστολο που πρόδωσε τον Ιησού.
Δεν πρέπει επίσης να συγχέεται με τον Θαδδαίο τον εκ των Δώδεκα ο Απόστολος Θαδδαίος ο εκ των Εβδομήκοντα Αποστόλων.
Η Αρμενική Αποστολική Εκκλησία τιμά τους Αποστόλους Θαδδαίο και Βαρθολομαίο ως τους ιδρυτές και προστάτες αγίους της.
Σε πολλές απεικονίσεις του στη Δύση ο Θαδδαίος παριστάνεται να κρατά μία εικόνα του Ιησού Χριστού, που είναι γνωστή ως Άγιο Μανδήλιο ή «Εικών της Εδέσσης».
Στην αγιογράφηση της Ανατολής απεικονίζεται συχνότερα με έναν κύλινδρο κειμένου, την Επιστολή του Ιούδα, παρά το ότι αυτή γράφτηκε μάλλον από τον Ιούδα τον αδελφόθεο.
Αδελφός ή γιος του Ιακώβου;
Η ελληνική φράση Ἰούδαν Ἰακώβου στο πρωτότυπο ερμηνεύεται από άλλους μελετητές ότι σημαίνει «Ιούδα, αδελφό του Ιακώβου» και από άλλους ότι εννοεί «Ιούδα, γιο του Ιακώβου.
Η πρώτη άποψη τον καθιστά αυτομάτως τον συγγραφέα της Επιστολής του Ιούδα, ενός από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης.
Οι περισσότερες σύγχρονες μεταφράσεις ωστόσο προκρίνουν το «Ιούδας, γιος του Ιακώβου». Ο Προτεστάντης Darrell L. Bock γράφει ότι πρέπει να υπονοείται η ιδιότητα του γιου, επειδή όπου εννοείται ο αδελφός γράφεται και η λέξη «αδελφός» στο χειρόγραφο».
Σχετικά με την ορθόδοξη παράδοση ο Μ. Γαλανός γράφει: …«ονομαζόταν δε αλλιώς και Λεββαίος και ήταν αδελφός του Ιακώβου του μικρού. Σ’ αυτόν ανήκει και η επιστολή Ιούδα στο Ευαγγέλιο.
Διότι καθ’ αυτό Ιούδας ονομαζόταν, τα δε άλλα δύο ονόματα ήταν πρόσθετα, όπως συμβαίνει πάντοτε στους Ιουδαίους μέχρι και σήμερα.
Ο Θαδδαίος κήρυξε το Ευαγγέλιο στη Μεσοποταμία, όπου και έλαβε μαρτυρικό θάνατο».
Επιπλέον η συνήθης χρήση της εν λόγω γενικής “Ιακώβου” στην εβραϊκή γλώσσα δηλώνει τον πατέρα του προσώπου προς διάκριση από τους ομώνυμούς του.
Αδελφός του Ιησού;
Οι γνώμες διίστανται ως προς το εάν ο Ιούδας Θαδδαίος είναι το ίδιο πρόσωπο με τον Ιούδα τον αδελφόθεο, τον παραδοσιακό συγγραφέα της Επιστολής του Ιούδα.
Σε γενικές γραμμές οι Ρωμαιοκαθολικοί θεολόγοι πιστεύουν ότι είναι το ίδιο πρόσωπο, ενώ οι Προτεστάντες και οι Ορθόδοξοι όχι. Και βέβαια δεν είναι το ίδιο πρόσωπο.
Ο Ιούδας Ιακώβου ή Θαδδαίος είχε έρθει από τη Μεσοποταμία. Αρχικά υπήρξε μαθητής του Ιωάννου του Προδρόμου και στη συνέχεια του Κυρίου.
Ο Ιούδας ο Αδελφόθεος ήταν γιος του μνήστορα Ιωσήφ, όπως ο ίδιος αναφέρει στην πρώτη παράγραφο της επιστολής Του, που υπάρχει στην Καινή Διαθήκη.
Πώς λοιπόν είναι το ίδιο πρόσωπο; Αν ήταν ο Απόστολος Θαδδαίος, γιατί δεν αναφέρει καθόλου αυτό το όνομα, παρά μόνο το Ιούδας;
Εξάλλου, στην Ακολουθία τού Μηναίου της 19/6, που τιμάται η μνήμη του Ιούδα του Αδελφόθεου, πουθενά δεν αναφέρεται σαν Θαδδαίος. Πώς λοιπόν είναι ο Θαδδαίος;
Στη δε Ακολουθία της 21/8 (βλ. και Συναξάρι 16/8 Ιερού Μανδηλίου), που τιμάται η μνήμη τού Θαδδαίου, πουθενά δεν αναφέρεται σαν Θεάδελφος ή Αδελφόθεος.
