Αρκετή «σπέκουλα» γίνεται το τελευταίο διάστημα με τις αποζημιώσεις των αγροτών για τον Ιανό και θα προσπαθήσουμε να ξεκαθαρίσουμε ένα –μεγάλο- μέρος της εικόνας.
Τι έγινε και τι δεν έγινε λοιπόν με τις αποζημιώσεις του Ιανού σε ότι αφορά τους αγρότες.
-Υπάρχουν κάποια δεδομένα. Όπως ότι για πρώτη φορά ο ΕΛΓΑ κινήθηκε με τόση ταχύτητα. Και μάλιστα εμπρός σε ένα τεραστίων διαστάσεων φαινόμενο που δημιούργησε πάμπολλες καταστροφές. Ουδείς μπορεί να το αμφισβητήσει αυτό. Σε τέσσερις μήνες μέσα ολοκληρώθηκε η διαδικασία. Όμως αυτός ο συνδυασμός (ταχύτητα και μέγεθος φαινομένου) οδήγησε σε «αστοχίες».-Η απαλοιφή των εκτιμητικών τελών αποδείχθηκε ατυχής και ήταν η αιτία που οδήγησε εν συνεχεία και σε άλλες αστοχίες. Δύσκολα θα ξαναπαρθεί τέτοια απόφαση. Ως γνωστόν οι αγρότες πλήρωναν ένα ευρώ το στρέμμα για τις δηλώσεις ζημιάς. Έχεις 100 στρέμματα; Θα πληρώσεις 100 ευρώ. Ως μια πρώτη κίνηση «καλών προθέσεων» ο ΕΛΓΑ αποφάσισε μόνο για τους πληγέντες του Ιανού να γίνουν δωρεάν οι δηλώσεις. Τι έγινε; Από τα 433.000 στρέμματα βαμβακοκαλλιέργειας στο Ν. Καρδίτσας δηλώθηκαν με ζημιά τα 421.000 στρέμματα. Δηλαδή το 97,2%. Δηλαδή «έπαθαν» οι πάντες ζημιά.
-Γιατί δήλωσαν όλοι ζημιά; Πρώτον γιατί ήταν τζάπα. Αρκούσε αυτό; Όχι. Στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα ακούγονταν ότι «θα πέσουν οριζόντιες αποζημιώσεις, αρκεί να κάνεις δήλωση». Όπως αντιλαμβάνεστε δεν έλειψαν «οι πονηροί».
– Πράγματι η σκέψη των «οριζόντιων» αποζημιώσεων υπήρχε στους Διοικούντες του ΕΛΓΑ για να βοηθήσουν άμεσα τους πληγέντες. Μόλις όμως είδαν ότι δήλωσαν όλοι ζημιά «ανέκρουσαν πρύμναν» καθώς ήταν… φως φανάρι ότι κάποιοι προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν την «αναμπουμπούλα» εκείνων των ημερών και τις προθέσεις να δοθεί άμεσα χρήμα. Φυσικά οι εξατομικευμένοι έλεγχοι που ακολούθησαν απέδειξαν ότι πολλοί «έκαναν δήλωση για να την κάνουν»
-Τι εργαλείο είχε στα χέρια του ο ΕΛΓΑ, προκειμένου να είναι -όσο πιο- δίκαιος γίνεται στις αποζημιώσεις; Τις φωτογραφίες του δορυφόρου, (όταν πέρασε από την περιοχή, δυο μέρες μετά αν δεν μας απατά η μνήμη μας) όπου φαίνονταν τα πλημμυρισμένα χωράφια. Έτσι αποφασίστηκε να δοθεί 100/στρέμμα σε όσους ο δορυφόρος έδειχνε «πνιγμένα» χωράφια. Κάτι που αστόχως ονομάστηκε «προκαταβολή αποζημίωσης» και θα δούμε στη συνέχεια το γιατί. Όλοι οι υπόλοιποι έπρεπε να περιμένουν τους εκτιμητές του ΕΛΓΑ.
– Εγιναν λάθη στις εκτιμήσεις;…Πολλά και τρανταχτά. Σε κάποιες περιπτώσεις πιθανόν «μέτρησε» και η απειρία εκτιμητών καθώς δεν είχαν ξανασχοληθεί με βαμβάκι. Διπλανά χωράφια με εντελώς διαφορετικά ποσοστά ζημιάς κλπ. Γι αυτό όμως υπάρχουν οι ενστάσεις και γι αυτό χρειάζονται έμπειροι εκτιμητές. Αυτό είναι το απλό. Πάμε στο σύνθετο που αφορά τα 100ευρα.
– Η εκτιμήσεις εξατομίκευσης των ζημιών «έδειξαν» ότι κάποιοι κακώς πήραν 100 ευρώ. Τα νερά έπεσαν, μπήκαν στα χωράφια και μάζεψαν βαμβάκι. Κάπου εδώ ξεκινά το δύσκολο. Αν έπρεπε να πάρεις 60 ευρώ και είχες πχ και ένα τριφύλλι για το οποίο έπρεπε να πάρεις 40 ευρώ αποζημίωση, ο ΕΛΓΑ προχωρούσε σε «συμψηφισμό.» Στο παράδειγμα που αναφέραμε ο παραγωγός δεν δικαιούνταν άλλη αποζημίωση καθώς πήρε 100 ευρώ εξ αρχής.
-Τι γίνεται όμως με αυτούς που αποδείχθηκε ότι δεν δικαιούνται ολόκληρο το 100αρικο αλλά δεν έχουν άλλη καλλιέργεια να το «συμψηφίσουν»; Η απάντηση του ΕΛΓΑ είναι «στην παρούσα φάση δεν ζητάμε χρήματα πίσω και λόγω της κατάστασης της πανδημίας». Η αδικία είναι καταφανέστατη. «Βρήκα να τα συμψηφίσω, το κάνω… δεν βρήκα βλέπουμε στο μέλλον». Εχουν δίκιο να διαμαρτύρονται όσοι… υπέστησαν συμψηφισμό; Απόλυτο. Με το ίδιο ακριβώς επιχείρημα «της πανδημίας» όπως δεν ζητούνται πίσω χρήματα, μπορούσε και να μην γίνει συμψηφισμός. Και για όλους, να παραπέμπονταν μελλοντικά οι όποιες αποφάσεις. Τώρα υπάρχουν παραγωγοί «δύο ταχυτήτων».
-Η Διοίκηση του ΕΛΓΑ τονίζει με κάθε ευκαιρία ότι «ο ΕΛΓΑ είναι ασφαλιστικός οργανισμός και δεν δίνει επιδοτήσεις.» Σωστό. Εχουν δίκιο οι αγρότες να θέλουν αποζημιώσεις για υποβαθμισμένη παραγωγή; Απόλυτο. Αν κάποιοι μάζεψαν «καρυδότσουφλα» πήραν τιμή για «καρυδότσουφλα» και όχι για βαμβάκι. Πού οφείλεται η υποβάθμιση του προϊόντος; Στα καιρικά φαινόμενα. Είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον ΕΛΓΑ να δει το ζήτημα, καθώς ως «ασφαλιστικός οργανισμός» προβλέπει μια ποσότητα που αποζημιώνει και μια τιμή.
-Πως αποδεικνύεται το υποβαθμισμένο προϊόν; Μόνο με τα τιμολόγια παράδοσης. Αν υπάρχει άλλος τρόπος ας βγει κάποιος να τον προτείνει. Δεν μπορεί να έχεις πουλήσει σε κανονική τιμή και να λες ότι είχες υποβαθμισμένη ποιότητα, ζητώντας αποζημίωση. Μπορεί να έχει συμβεί κάτι άλλο στις παραδόσεις στα εκκοκκιστήρια; Μπορεί αλλά πώς θα το αποδείξεις στον ΕΛΓΑ;
– Τι περιμένουν οι αγρότες από εδώ και πέρα. Ρεαλιστικές εκτιμήσεις για το απολεσθέν εισόδημα, είτε λόγω χαμηλής παραγωγής είτε υποβαθμισμένης ποιότητας, ειδικά στις περιπτώσεις όπου έγιναν «λάθη προς τα κάτω».
– Εν κατακλείδι. Η διαχείριση του Ιανού σε σχέση με τους αγρότες ήταν «διδακτική» (και) για τον ΕΛΓΑ. Απέδειξε ότι μπορεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να διεκπεραιώσει τις διαδικασίες. Πιθανολογούμε ότι δεν θα υπάρξουν στο μέλλον μηδενικά εκτιμητικά τέλη με τον ίδιο τρόπο τουλάχιστον. Ισως πρώτα πληρώνεις και με την αποζημίωση σου προσθέτουν και τα εκτιμητικά τέλη. Ετσι δήλωση θα κάνει όποιος πραγματικά έπαθε ζημιά. Δύσκολα επίσης θα υπάρξουν σε άλλη καταστροφή «προκαταβολές» που «κινδυνεύουν» να ξεπερνούν τη ζημιά. Είναι σαφώς πιο εύκολο να ξαναδώσεις, έχει άπειρες δυσκολίες –ως αδύνατο- να πάρεις χρήματα πίσω.
Κ.Π
karditsapress.gr
