Σειρά αμείλικτων ερωτημάτων έθεσε από το βήμα της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, προς τον Υπουργό Μεταφορών κ. Χρήστο Σταϊκούρα, με αφορμή την τραγική κατάσταση που εμφανίζει ο Ελληνικός σιδηρόδρομος, ένα χρόνο μετά το πολύνεκρο έγκλημα στα Τέμπη.
Ερωτήματα που αφορούν την ασφάλεια, τις υποδομές και βέβαια το κατά πόσο στη χώρα μας λειτουργεί σύννομα με βάση την κοινοτική νομοθεσία ο σιδηρόδρομος.
Αναλυτικότερα ο κ. Κόκκαλης ανέφερε: «Η συνεδρίαση – ενημέρωση από τον Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών, η οποία είναι καλοδεχούμενη βέβαια, έρχεται 14 μήνες μετά το έγκλημα των Τεμπών. Για εμάς είναι έγκλημα.
Το κεντρικό ερώτημα είναι εάν είναι ασφαλής ο ελληνικός σιδηρόδρομος σήμερα και αν η πολιτεία, το κράτος, έχει πράξει όλα όσα υποχρεούται από την ελληνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Θα μου επιτρέψετε, αφού παραθέσω κάποιες υποχρεώσεις της ελληνικής πολιτείας βάσει Ευρωπαϊκής Οδηγίας, να διατυπώσω μετά συγκεκριμένα ερωτήματα και θα περιμένω την απάντησή σας.
Με το ν. 4632/2009, στα άρθρα 13, 14, 59 και 60, ενσωματώθηκαν οι Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η πρώτη 2016/97 και η δεύτερη το 2006/798. Οι διατάξεις αυτές επιβάλλουν όταν υπάρχουν κενά στα συστήματα ασφαλείας, που θεσπίζει το αποδεκτό μοντέλο διαλειτουργικότηταςERTMS, δηλαδή ο συνδυασμός ETCSGSMR, καθώς και στην περίπτωση όταν έχουμε δυστυχήματα – ατυχήματα να θεσπίζονται άμεσα εθνικοί κανόνες ασφαλείας. Η υποχρέωση αυτή της χώρας μας πηγάζει από τα άρθρα 13 παράγραφος 2. Συγκεκριμένα, το άρθρο 13 της Οδηγίας, το οποίο λέει ότι οι εθνικοί κανόνες εφαρμογής των βασικών απαιτήσεων εφαρμόζονται στις εξής περιπτώσεις: όταν οι τεχνικές προδιαγραφές διαλειτουργικότητας δεν καλύπτουν ή δεν καλύπτουν πλήρως ορισμένες πτυχές, όταν λόγω ειδικής περίπτωσης απαιτείται η εφαρμογή τεχνικών κανόνων που δεν εμπεριέχονται στις σχετικές τεχνικές προδιαγραφές διαλειτουργικότητας, στην περίπτωση των δικτύων ως επείγον προσωρινό προληπτικό μέτρο ιδίως μετά από ατύχημα.
Εν συνεχεία, με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, που εκδίδεται
ύστερα από εισήγηση του διαχειριστή υποδομής και γνώμη της ρυθμιστικής αρχής, θεσπίζονται νέοι εθνικοί κανόνες, εφόσον οι κανόνες αφορούν υπάρχουσες μεθόδους ασφαλείας που δεν καλύπτονται από τις κοινές μεθόδους ασφαλείας ως επείγον προληπτικό μέτρο ιδίως μετά από ατύχημα ή συμβάν.
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υποβάλλει προς εξέταση τα σχέδια νέων
εθνικών κανόνων στον οργανισμό και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαίρως και μέσα στις προθεσμίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 25.
Να μην σας παραθέσω όλη την τη νομοθεσία. Προκύπτει ευθέως η υποχρέωση της
πολιτείας για θέσπιση εθνικών κανόνων ασφαλείας, ακριβώς όταν δεν έχουν εγκατασταθεί τα συστήματα ασφαλείας τα οποία απαιτεί η διαλειτουργικότητα.
Εξ όσων γνωρίζω, εθνικοί κανόνες ασφαλείας ακόμα και σήμερα, μετά το αδιανόητο
έγκλημα, δεν έχουν θεσπιστεί, όπως αυτό επιβάλλει η ευρωπαϊκή και η ελληνική νομοθεσία και ιδίως μετά από ένα δυστύχημα επιβάλλεται η θέσπιση νέων εθνικών κανόνων ασφαλείας, σύμφωνα με το άρθρο 7 της Οδηγίας 2016/798. Δεκατέσσερις μήνες μετά και οι εθνικοί κανόνες ασφαλείας δεν έχουν ακόμα θεσπιστεί.
Είναι ενδεικτικό ότι μέχρι και πριν λίγες ημέρες στην ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής
Αρχής Ενέργειας εμφανίζονταν η λέξη «υπό διαμόρφωση». Ποιο; Η πιστοποίηση και έγκριση και η ασφάλεια, τα συστήματα διαχείρισης ασφαλείας,
κοινοί μέθοδοι ασφαλείας. Η Ρυθμιστική Αρχή Ασφαλείας, η ΡΑΣ δηλαδή, είναι υπό διαμόρφωση, οι εθνικοί κανόνες ασφαλείας.
Κατόπιν τούτων, ερωτώ, κύριε Υπουργέ. Υπάρχουν κενά στα συστήματα ασφαλείας που θεσπίζει το αποδεκτό μοντέλο διαλειτουργικότητας, δηλαδή ο συνδυασμός ETCSκαι GSMR;
Υπάρχουν σε 100 χιλιόμετρα περίπου της διαδρομής του σιδηροδρομικού δικτύου μονοδρομήσεις και πλήρης έλλειψη συστημάτων ασφαλείας με αποτέλεσμα η κυκλοφορία να διεξάγεται με την ευθύνη ενός και μόνο σταθμάρχη;
Συμβαίνουν διαρκώς νέα συμβάντα που καταδεικνύουν την πλήρη απουσία εγγυήσεων ασφαλείας στον σιδηρόδρομο, φωτιές, μπάρες που δεν ελέγχονται;
Τέταρτο, σε πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξη στις 12 Μαρτίου 2024 ο Πρωθυπουργός στην ερώτηση «Αυτή τη στιγμή είναι ασφαλής ο σιδηρόδρομος;» απήντησε «Αυτή τη στιγμή ο σιδηρόδρομος είναι όσο ασφαλής μπορεί να είναι».
Τι ακριβώς εννοεί κατά την γνώμη σας;
Αυτή η δήλωση συμβιβάζεται με το ευρωπαϊκό δίκαιο ένα χρόνο μετά το έγκλημα ο Πρωθυπουργός να μην μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των επιβατών;
Συμφωνεί, συμβαδίζει η δήλωση με την αξία του ανθρώπου και την ανάγκη προστασίας της ανθρώπινης ζωής;
Δεν αναιρεί στην πράξη τη σημασία και τους στόχους του κράτους δικαίου;
Ενόψει της τουριστικής περιόδου ευρωπαίοι πολίτες θα ταξιδέψουν με τον ελληνικό σιδηρόδρομο.
Έχετε λάβει όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα; Τελευταίο ερώτημα: μπορούν τα παιδιά μας κύριε Υπουργέ να εμπιστευτούν σήμερα τον ελληνικό σιδηρόδρομο;» κατέληξε ο Λαρισαίος βουλευτής.
Μπορείτε να δείτε την ομιλία του κ. Κόκκαλη εδώ:
