Κάνουν το καλό μες στα χαλάσματα. Πιάνουν τον ώμο του γείτονά τους. Παίρνουν μια αγκαλιά τους μεγαλύτερους, που στέκονται πιο ευαίσθητα απέναντι στον ραγισμένο κόπο μιας ολόκληρης ζωής. Δίνουν έναν λόγο στα παιδιά να χαμογελάσουν, κάνουν την ταραχή, που, ενώ σταμάτησε γύρω, ακόμη λυσσομανάει μέσα τους, κάπως να κοπάσει.
«Περνάει απέξω ένα φορτηγό και ο θόρυβός του τα κάνει να κλαίνε» μας λέει η 24χρονη Λιάνα. Είναι δασκάλα Δημοτικού και μία από τις εθελόντριες που συμμετέχουν σε ένα άτυπο δίκτυο αλληλεγγύης που γεννήθηκε στα χωριά της Θεσσαλίας από νέους ανθρώπους λίγες ώρες μετά τον μεγάλο σεισμό των 6,3 Ρίχτερ. Η περιοχή της Ελασσόνας, του Τυρνάβου και μια σειρά άλλες περιοχές που βρέθηκαν εντός της ακτίνας δράσης του Εγκέλαδου γέμισαν από διαλυμένα ντουβάρια και κόπους μιας ολόκληρης ζωής.
«Δεν θέλουμε να πεθάνουμε μόνο 8 χρόνων»
Η ιδέα για την ομάδα εθελοντών γεννήθηκε μετά από μια κραυγή απόγνωσης. Μέσα από τις λίγες σκηνές του καμπ στον Τύρναβο βγήκε ξαφνικά μια γυναίκα ωρυόμενη. Μετανάστρια, μάνα πέντε παιδιών, ένιωσε την απόλυτη εγκατάλειψη βλέποντας ότι δεν υπήρχε εκεί κανένας άνθρωπος για να απευθυνθεί.
Η ανάγκη που έγινε κραυγή ακούστηκε έως την 26χρονη Άννα – Μαρία, την αρχική εμπνεύστρια της πρωτοβουλίας. Όπως αναφέρει, «χρειαζόταν να υπάρχει έστω ένας εθελοντής. Να τους λέει ένας άνθρωπος καλημέρα». Η Άννα – Μαρία μάθαινε επίσης για «πολλά περιστατικά με παιδάκια τα οποία μπορούσαν να μείνουν κανονικά σπίτι, αλλά παρακαλούσαν τους γονείς τους να κοιμηθούν στο αυτοκίνητο. Τους έλεγαν ‘δεν θέλουμε να πεθάνουμε μόνο 8 χρόνων’». Κάτι έπρεπε να γίνει.
Ο κατακλυσμός από ρούχα και τρόφιμα βρήκε την ομάδα στην πρώτη γραμμή. Κουβάλημα, ξεδιάλεγμα, κατανομή. Οι επόμενες μέρες θα είχαν λιγότερα βάρη στην κυριολεξία, αλλά ο όγκος εργασίας θα παρέμενε αντίστοιχα μεγάλος. Η ομάδα δίνει τα χέρια και τον χρόνο της στις ανάγκες που έχουν προκύψει γύρω από τις χιλιάδες αιτήσεις για τα σπίτια που καταστράφηκαν και είναι δυσβάσταχτες για τις φιλότιμες μεν, υποστελεχωμένες δε δημοτικές υπηρεσίες. Το βλέμμα της ωστόσο είναι στραμμένο στο μέλλον. Σε έναν στίχο του Λευτέρη Παπαδόπουλου: «Υπερασπίσου το παιδί…».
Καιρού επιτρέποντος, κάθε Κυριακή η ομάδα των εθελοντών Τυρνάβου μαζεύει τα παιδιά στο τοπικό Αθλητικό Κέντρο, έναν μεγάλο ανοιχτό χώρο, και οργανώνει ένα πρόγραμμα δράσεων με σκοπό να ξεχαστούν και να κρατήσουν κάτι που θα τους φανεί χρήσιμο για τη μετέπειτα πορεία τους.
Παίρνοντας θάρρος από μικρά πράγματα
«Κάνουμε διάφορες δραστηριότητες. Μία από αυτές είναι τα παιδιά να μας γράψουν ή να πουν κάτι που τα έχει κάνει πολύ χαρούμενα» λέει η Λιάνα. Ακόμα μία χρήσιμη διαδικασία για τον τρόπο που σκέφτονται είναι η προσπάθεια «να παίρνουν θάρρος από μικρά πράγματα που συμβαίνουν στην καθημερινότητα. Να βρίσκουν την ουσία και να είναι χαρούμενα».
Φυσικά στα παιδιά, τα οποία είναι συνήθως από 5 έως 12 ετών, δεν γίνονται διαλέξεις. «Είμαστε μια ομάδα από εκπαιδευτικούς, μουσικούς, γυμναστές. Ο καθένας έχει έναν ρόλο. Ο κάθε εθελοντής παίρνει μια ομάδα από παιδιά. Στην αρχή κάνουμε κάποια παιχνιδάκια γνωριμίας και μετά περνάμε στις δραστηριότητες. Τσουβαλοδρομίες, μουσικές και δημιουργίες. Την άλλη φορά, λόγω των Αποκριών, είχαμε φτιάξει κάποιες μάσκες».
Τα παιδιά που δεν ήθελαν να τελειώσει ποτέ αυτός ο κύκλος δραστηριοτήτων ήταν κυρίως εκείνα που έμεναν στις σκηνές. Αναπόφευκτα, η σκέψη οδηγείται σε όλα τα παιδιά που βρίσκονται στις σκηνές ανά την επικράτεια. Άλλα γιατί έτρεξαν να φύγουν μακριά από τη βόμβα και άλλα γιατί προσπάθησαν να γλιτώσουν απ’ τα Ρίχτερ. Εξίσου σημαντικά για όλα, ωστόσο, να βρουν απέναντί τους πρόσωπα ζεστά και χαμογελαστά, σαν αυτά της Λιάνας και της Άννας – Μαρίας.
«Δεν αρκεί μια σακούλα με μακαρόνια»
Φυσικά όλα θα μπορούσαν να είναι πολύ διαφορετικά αν οι τριάντα νέοι άνθρωποι που συμμετέχουν στην ομάδα εθελοντών είχαν προτιμήσει να αλλάξουν πλευρό μετά το πέρας των πρώτων ημερών της καταστροφής. «Έβλεπα ότι κινητοποιήθηκε πολύς κόσμος για τρόφιμα και ρούχα, αλλά σκέφτηκα ότι δεν αρκεί μόνο αυτό. Μια σακούλα με μακαρόνια και μπουφάν δεν είναι αρκετή» λέει η Άννα – Μαρία.
«Σκεφτόμαστε να παραμείνει για καιρό η πρωτοβουλία. Άλλωστε, τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης δεν είναι ανοιχτά, οπότε τα παιδιά δεν έχουν να κάνουν κάτι» προσθέτει η Λιάνα φανερώνοντας την όρεξη που υπάρχει. Επίσης, είναι μια ευκαιρία να γεμίσει αυτό το ατελείωτο κενό σε χρόνο που έχει προκύψει με την πανδημία. «Το ζητούμενο δεν ήταν να έχουμε να κάνουμε κάτι γιατί βαριόμαστε. Σίγουρα όμως νιώσαμε ότι αξιοποιούμε πιο ουσιαστικά τον χρόνο» λένε τα κορίτσια.
«Κρατιόμασταν από τα σύρματα, μην μας καταπιεί η γη»
Κάτοικοι από το Δαμάσι, που είχε τις περισσότερες καταστροφές από τον σεισμό της 3ης Μαρτίου, μιλούν για τις στιγμές αγωνίας που πέρασαν και το αβέβαιο σήμερα
Το χωριό που μετρά τις περισσότερες πληγές μετά τον σεισμό της 3ης Μαρτίου είναι αναμφίβολα το Δαμάσι. Στα μάτια του 26χρονου Παναγιώτη Νάκα, που μεγάλωσε στο χωριό και επέστρεψε μέσα στην πανδημία, καθρεφτίστηκε εκείνα τα δευτερόλεπτα που έτρεμε η γη η κατάρρευση όλης της παιδικής του και εφηβικής ηλικίας.
Χτισμένο το 1938, το σχολείο του δεν άντεξε. Τοίχοι έπεσαν κι άλλοι ξεγυμνώθηκαν από το χρώμα τους και αποκάλυψαν την αλήθεια τους: πέτρες και χώμα. Συστατικά μιας άλλης εποχής κι ενός άλλου τρόπου κτισίματος, που καθιστά τα κτήρια ευάλωτα.
«Πριν γίνει ο μεγάλος σεισμός, είχαν γίνει άλλοι τέσσερις μικρότεροι. Ήμουν σπίτι και σκέφτηκα ότι πρέπει να βγω έξω. Θυμάμαι τα παιδάκια που ούρλιαζαν. Και τους συναγερμούς των αυτοκινήτων που χτυπούσαν ασταμάτητα» λέει ο Παναγιώτης.
Ο Αριστοτέλης, συγχωριανός του 24 χρόνων, θυμάται να πιάνονται με τους δικούς του από τα σύρματα, ενώ βρίσκονταν στους αμπελώνες που καλλιεργούν, φοβούμενοι ότι θα ανοίξει η γη και θα τους πάρει μέσα. Οι εικόνες ήταν συγκλονιστικές και πρωτόγνωρες. «Είδαμε απ’ τον Πηνειό να εκτινάσσεται νερό προς τα πάνω, σαν ένα μεγάλο σιντριβάνι».
Τρεις εβδομάδες μετά ακόμη στις σκηνές
Το σπίτι του Αριστοτέλη καταστράφηκε. Φιλοξενείται με τους δικούς του σε ένα διαμέρισμα που έχει θεία του στον Τύρναβο. Ο Παναγιώτης, πάλι, με τον αδερφό και τη μητέρα του συνεχίζουν να μένουν στο Δαμάσι, στο ένα από τα δύο σπίτια που είχαν και έμεινε όρθιο. Αρκετοί όμως κάτοικοι του Δαμασίου δεν έχουν την ίδια «τύχη». Ακόμη και σήμερα, τρεις εβδομάδες μετά τον σεισμό, αρκετοί είναι εκείνοι που μένουν στις σκηνές, με τις θερμοκρασίες το βράδυ να πέφτουν ακόμη και κάτω από το μηδέν. «Δεν είναι καθόλου καλή η κατάσταση. Το γήπεδο είναι γεμάτο λάσπη και νερά, δεν θυμίζει σε τίποτα στάδιο. Οι σκηνές μπάζουν νερό, τα τροχόσπιτα μπάζουν νερό, ακόμη και τα κοντέινερ».
Την ίδια ώρα, η ενίσχυση από την Πολιτεία μένει για την ώρα στα χαρτιά. Είκοσι μία μέρες μετά το συμβάν δεν έχει λάβει κανείς το πρώτο βοήθημα των 600 ευρώ για τα είδη πρώτης ανάγκης, πολλώ δε μάλλον για τις οικοσκευές τους. Μεγαλύτερη είναι ακόμη η ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι με τα σπίτια τους. Όπως υπογραμμίζουν Παναγιώτης και Αριστοτέλης, σπίτια που θα έπρεπε να χαρακτηριστούν «κίτρινα» βαφτίζονται «πράσινα» και σπίτια που είναι για κατεδάφιση (για «κόκκινο» δηλαδή) βαφτίζονται «κίτρινα».
«Δεν έχουν καν ολοκληρωθεί οι έλεγχοι» σημειώνει ο Παναγιώτης και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. «Πολλά από τα σπίτια είναι χτισμένα με πέτρα και λάσπη. Τέτοια σπίτια τα έχουν βγάλει επισκευάσιμα. Αλήθεια, ποια θα είναι η τύχη τους σ’ έναν επόμενο μεγάλο σεισμό;» αναρωτιέται.
avgi.gr
